Miesięczne zmiany w produkcji energii elektrycznej w Polsce w obszarze źródeł gazowych
dr inż. Andrzej P. Sikora, Prezes Instytutu Studiów Energetycznych
Rys. 1
Ceny spot gazu ziemnego w Henry Hub wraz z prognozą do końca 2022 r.
Źródło: EIA
Pierwsze dni kwietnia nadal przynoszą wysoki poziomom niepewności, ponieważ reakcje rynków, rządów, pojedynczych inwestorów czy zwykłych obywateli na COVID-19 wciąż ewoluują. Zmniejszona aktywność gospodarcza związana z pandemią COVID-19 powoduje zmiany w popycie i podaży w ciągu ostatniego roku oraz będzie nadal wpływać na nasze zachowania w przyszłości. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) podwyższył prognozę wzrostu Produktu Krajowego Brutto (PKB) Polski w 2021 r. do 3,5 proc. z 2,7 proc., jednak na 2022 r. obniżył do 4,5 proc. z 5,1 proc. - wynika z najnowszej wersji cyklicznego raportu MFW World Economic Outlook. Oznacza to, że w Polsce, pomimo pandemii, będzie rosło zapotrzebowanie na energię i doświadczać będziemy kolejnych rekordów - maksymalnych pików zużycia z rosnącym ryzykiem na blackout i wyłączeń. Zgodnie z danymi ENTSO-E w marcu 2021 r. wytworzenie EE z gazu ziemnego w Polsce wynosiło 873 124 MWh wobec 933,269 MWh w lutym (spadek 11,5 proc. m/m) i było wyższe w porównaniu do marca roku ubiegłego (986 221 MWh - czyli też spadek o 6,4 proc. r/r). Pamiętajmy jednak, że rok temu w Polsce dopiero zaczynała się pandemia - pierwsze ograniczenia wprowadzono 14 marca 2020 r.
W strukturze produkcji EE z gazu ziemnego marzec 2021 r. pokazuje spadek do 6,63 proc. wobec 8,15 proc. rok wcześniej, głównie kosztem fotowoltaiki. To już trzeci, kolejny miesiąc, kiedy gaz ziemny w strukturze wytworzenia nie osiąga ponad 10 proc. udziałów jak to było w listopadzie czy grudniu 2020 r.
Ponieważ parę dni temu publikowaliśmy podsumowanie 1Q 2021 dla LNG Polsce
1 to dziś na zakończenie parę komentarzy ze świata w polskim kontekście.
Marzec to fantastyczna informacja z PGNiG. PGNiG Upstream Norway zawarło umowę na zakup za 615 mln USD wszystkich aktywów spółki INEOS E&P Norge AS, która posiadała udziały w 22 koncesjach na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Łączne udokumentowane zasoby węglowodorów, które w wyniku transakcji nabędzie spółka zależna PGNiG SA, to 117 mln boe (baryłek ekwiwalentu ropy naftowej). Oznacza to wzrost obecnych zasobów PGNiG w Norwegii o prawie 2/3. Najważniejsze jest to, że nabywane aktywa obejmują złoża, z których jest już prowadzone wydobycie (efektywnie i stosunkowo tanio). W efekcie, po przejęciu aktywów INEOS E&P Norge AS wolumen produkcji gazu ziemnego przez GK PGNiG na Norweskim Szelfie Kontynentalnym wzrośnie o ok. 1,5 mld m sześc./r. Dzięki temu łączna produkcja PGNiG Upstream Norway może osiągnąć w 2027 roku poziom 4 mld m sześc. W ramach transakcji kupiony został także portfel koncesji poszukiwawczych, w tym sześć w roli operatora, które mogą zapewnić dalszy rozwój działalności PGNiG na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Prezes PGNiG, Paweł Majewski podkreślił, że
charakterystyka przejmowanych złóż bardzo dobrze wpisuje się w założenia Strategii GK PGNiG - ok. 94 proc. zasobów będących przedmiotem akwizycji stanowi gaz ziemny. Kluczowym aktywem jest 14 proc. udziałów w Ormen Lange - drugim co do wielkości złożu gazowym na Norweskim Szelfie Kontynentalnym, z perspektywą produkcji wykraczającą poza 2045 rok. Dzięki transakcji PGNiG Upstream Norway uzyska 14 proc. udziałów w Ormen Lange. Pozostałe przejmowane złoża, z których jest już prowadzone wydobycie, to Marulk (30 proc.) oraz Alve (15 proc.). W efekcie transakcji, PGNiG Upstream Norway stanie się również udziałowcem terminalu gazowego Nyhamna (8,2 proc.), obsługującego m.in. złoża Ormen Lange i Aasta Hansteen. Działalność terminalu Nyhamna będzie stanowić źródło stabilnych przychodów operacyjnych, niezależnych od wahań cen węglowodorów2. Serdeczne gratulacje.
Marzec to informacje bieżące o decyzjach inwestycyjnych co do rozwoju zdolności zatłaczania i produkcji LNG, z Kataru, USA i także z Rosji (Novatek chce trzykrotnie zwiększyć produkcję LNG do 2030 r.) spróbujemy to opisać w kolejnych naszych analizach.
Marzec katastrofa logistyczna w Kanale Sueskim. Z 450 zatrzymanych statków kilkadziesiąt to tankowce z czego 16 to te które przewożą LNG. Jak dobrze, że dla dostaw katarskich jest alternatywa.
Marzec to też znacząca zmiana oficjalnych prognoz GAZ-SYSTEM. Polski operator gazociągów przesyłowych, w najnowszej wersji Krajowego Dziesięcioletniego Planu Rozwoju systemu przesyłowego, zakłada 60 proc. wzrost popytu na gaz w Polsce. Zużycie najbardziej ma wzrosnąć właśnie w elektroenergetyce.
Należy się liczyć z tym, że w perspektywie 10-13 lat popyt na gaz w Polsce wzrośnie o około 60 proc. w ujęciu rocznym w stosunku do stanu dzisiejszego biorąc pod uwagę sezonowe wahania zużycia to w zimie ten wzrost może okresowo sięgać nawet 100 proc. porównując doby szczytowe.
3
I w marcu odbyła się coroczna konferencja Eurogas, w której jak co roku udział brało ISE. Biometan, "zazielenie" metanu były już od kilku lat tematami podnoszonymi. W tym roku zaproszony szef UE ds. Klimatu Frans Timmermans
4 jednoznacznie ogłosił odejście UE od fossil fuels - także od metanu w perspektywie 2050 r.
Gaz kopalny nie ma realnej przyszłości. [...] Europa wyznaczyła jasny cel pełnej dekarbonizacji do 2050 r., przy czym energia elektryczna ze źródeł odnawialnych ma stać się dominującym nośnikiem energii, a to oznacza, że gaz kopalny będzie odgrywał "tylko marginalną rolę" na dłuższą metę. Do 2050 r. europejski system energetyczny ulegnie fundamentalnym zmianom, z dziesięciokrotnie większą energią słoneczną i lądową energią wiatrową niż obecnie - powiedział Timmermans, wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej odpowiedzialny za Zielony Ład. A
na końcu tej drogi nie będzie już miejsca na węgiel, bardzo mało miejsca na ropę i będzie tylko marginalna rola gazu kopalnego [...] Zamiast więc czekać na nieuniknione i ponosić coraz wyższe koszty transformacji, lepiej jest dostosować, przygotować i przyjąć nowe zrównoważone modele biznesowe, powiedział, ostrzegając:
im dłużej czekasz, tym droższe się to staje.
Na szczęście w Polsce gaz ziemny będzie paliwem przejściowym,
ale okres tego przejścia potrwa dziesiątki lat - zastrzegł minister Naimski.
5
1 Sikora A., Sikora M., "Polskie LNG w pierwszym kwartale 2021", CIRE, 2.04.2021 - https://www.cire.pl/item,214905,13,0,0,0,0,0,polskie-lng-w-pierwszym-kwartale-2021.html
2 https://pgnig.pl/aktualnosci/-/news-list/id/strategiczna-transakcja-pgnig-w-norwegii/newsGroupId/10184
3 www.pap.pl
4 https://www.euractiv.com/section/energy-environment/news/fossil-gas-has-no-viable-future-eus-timmermans-says/
5 https://biznesalert.pl/piotr-naimski-polska-gaz-wzrost-zapotrzebowania-import-energii-atom-energetyka/