Umowa w sprawie transgranicznej alokacji kosztów projektu gazowego połączenia Polska-Litwa podpisana

Operatorzy systemów przesyłowych krajów bałtyckich i Polski zakończyli proces podpisywania umowy w sprawie transgranicznej alokacji kosztów projektu gazowego połączenia międzysystemowego Polska-Litwa (GIPL) - poinformował Gaz-System.

Umowa została podpisana pomiędzy Gaz-Systemem, Amber Grid (Litwa), Conexus Baltic Grid (Łotwa) oraz Elering (Estonia) i określa praktyczne zasady wdrożenia decyzji Europejskiej Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) w sprawie transgranicznej alokacji kosztów dla projektu GIPL.

Zawarte porozumienie reguluje wzajemne zobowiązania pomiędzy operatorami systemów przesyłowych gazu (OSP) wynikające z implementacji wspomnianej decyzji ACER. Precyzuje metodę obliczania i korekty rekompensat należnych do zapłaty przez bałtyckich OSP polskiemu operatorowi systemu przesyłowego. Dotyczy również kwestii ewentualnego zwrotu części lub całości tych rekompensat w przypadku, gdy projekt GIPL po stronie polskiej będzie generować dochody wyższe niż określone w decyzji ACER na podstawie przeprowadzonych analiz ekonomicznych projektu.

Podpisanie umowy w sprawie transgranicznej alokacji kosztów projektu GIPL toruje drogę do zawarcia umowy regulującej prawne, biznesowe i techniczne aspekty realizacji projektu, stanowiącej jednocześnie wspólne zobowiązanie stron do realizacji inwestycji (Final Investment Decision, FID) pomiędzy spółką Gaz-Systemem a Amber Grid.

Jak zapowiada Gaz-System w tym roku planowane jest ogłoszenie pierwszych przetargów publicznych na roboty budowlane i dostawy rur w ramach realizacji tej inwestycji.

Projekt GIPL ma na celu integrację rynków gazowych Państw Bałtyckich z jednolitym rynkiem gazu Unii Europejskiej, dywersyfikację źródeł dostaw gazu, a także podniesienie bezpieczeństwa dostaw gazu. Z tego powodu projekt został uznany przez Komisję Europejską za jeden z kluczowych projektów w zakresie infrastruktury zapewniającej bezpieczeństwo dostaw o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego UE w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Znalazł się on na liście projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania Unii Europejskiej (PCI), w dziesięcioletnim planie rozwoju Europejskiej Sieci Operatorów Systemów Przesyłowych Gazu (ENTSOG) oraz Regionalnym Planie Inwestycyjnym na Obszarze Bałtyckim operatorów systemów przesyłowych (BEMIP).

Gaz-System i Amber Grid 13 maja 2015 r. podpisały, a w styczniu 2017 r. aneksowały, trójstronną umowę z unijną Agencją Wykonawczą ds. Innowacji i Sieci (INEA) w sprawie wsparcia finansowego UE dla projektu "Prace przygotowawcze w zakresie gazociągu Polska-Litwa do czasu uzyskania pozwolenia lub pozwoleń na budowę". Na podstawie umowy projektowi przyznano wsparcie finansowe UE w kwocie 10,6 miliona euro, w ramach instrumentu "Łącząc Europę" - Connecting Europe Facility (CEF).

Prace przygotowawcze w ramach projektu uzyskały najwyższą możliwą wysokość pomocy finansowej UE dopuszczalną dla prac studialnych, czyli 50 procent. Z całkowitej kwoty, 2,5 miliona euro przypadło spółce Amber Grid, natomiast 8,1 miliona euro otrzymał Gaz-system.

15 października 2015 r. spółki podpisały, a w styczniu 2017 r. aneksowały, trójstronną umowę z (INEA) w sprawie wsparcia finansowego UE dla działania w ramach projektu "Budowa gazociągu Polska-Litwa (GIPL) wraz z infrastrukturą towarzyszącą". Umowa przewiduje przeznaczenie na ten projekt maksymalnie 266,4 mln euro środków pomocowych UE w ramach instrumentu "Łącząc Europę" (CEF). Z całkowitej kwoty dofinansowania, spółce Amber Grid przypadło maksymalnie 55 milionów euro, natomiast GAZ-SYSTEM otrzymał maksymalnie 240,3 miliona euro.

Zgodnie z decyzją ACER z 11 sierpnia 2014 r. w sprawie transgranicznej alokacji kosztów projektu, oprócz wsparcia finansowego UE, budowa GIPL zostanie dofinansowana przez Litwę, Łotwę i Estonię (OSP), w tym część kosztów infrastruktury GIPL na terytorium Polski.