Ile płacimy za energię w porównaniu do odbiorców z innych państw UE?

Jak poinformował portal Gramwzielone.pl, Komisja Europejska opublikowała najnowszą edycję raportu na temat rynku energii elektrycznej w Unii Europejskiej. Tym razem wzięto pod lupę sytuację w drugim kwartale 2019 r. W tym czasie cena energii na rynku hurtowym w Polsce wyraźnie wzrosła i była jedną z najwyższych w całej Unii Europejskiej. Inaczej wygląda jednak nadal sytuacja jeśli chodzi o ceny dla odbiorców końcowych.

W najnowszej, kwartalnej analizie rynku energii elektrycznej w Unii Europejskiej czytamy, że w pierwszej połowie br. w europejskiej energetyce widać było trend przechodzenia z węgla na mniej emisyjny gaz.

W drugim kwartale br. produkcja energii elektrycznej z węgla w Unii Europejskiej spadła o 17 TWh (16 proc.) w porównaniu do generacji węglowej w analogicznym okresie ubiegłego roku. W tym samym czasie wytwarzanie energii z gazu wzrosło o 34 TWh, czyli o 39 proc., a udział elektrowni gazowych w unijnym miksie wyniósł 18,4 proc.

Spadek produkcji energii z węgla w czerwcu doprowadził nawet do odnotowania najniższego udziału tego paliwa w unijnym miksie wytwarzania, wynoszącego tylko 13 proc.

W efekcie koszt importu węgla do Unii Europejskiej w drugim kwartale wyniósł 1,7 mld euro i był o 22 proc. niższy niż rok wcześniej. Najwięcej węgla, bo aż 65 proc. przywieziono na teren UE z Rosji.

Co ciekawe, spadkowi produkcji energii z węgla, w ujęciu rok do roku, nie towarzyszył w drugim kwartale br. wzrost generacji ze źródeł odnawialnych.

Udział OZE w unijnym miksie wytwarzania energii elektrycznej wyniósł w tym czasie 35,1 proc. i był niższy w porównaniu do udziału przed rokiem (36,6 proc.), co miało być wynikiem głównie mniejszego wykorzystania elektrowni wodnych zlokalizowanych na południu Europy.

Udział elektrowni wodnych w unijnym miksie wytwarzania energii spadł z 16,1 proc. w drugim kwartale ubiegłego roku do 13,2 proc. w drugim kwartale br., co Komisja Europejska tłumaczy gorszą sytuacją hydrologiczną w Hiszpanii, Portugalii, Francji i we Włoszech.

Natomiast produkcja energii wyłącznie z elektrowni wiatrowych, słonecznych i biomasowych w Unii Europejskiej w drugim kwartale br. wzrosła, w ujęciu rok do roku, o 7,5 proc. do poziomu 145 TWh, w tym udział energetyki wiatrowej w unijnym miksie wyniósł 12,4 proc., a fotowoltaiki 6,1 proc.

Wysokie hurtowe ceny energii w Polsce

Komisja Europejska w swoim raporcie za drugi kwartał 2019 r. odnotowuje spadek średniej, hurtowej ceny energii w Unii Europejskiej o 1 proc. w ujęciu rok do roku do poziomu 43,3 EUR/MWh, natomiast w porównaniu do pierwszego kwartału br. spadek był wyraźniejszy i wyniósł 11,5 proc.

W tym najniższą hurtową cenę energii odnotowano w drugim kwartale br. w Szwecji (33,4 EUR/MWh), co Komisja tłumaczy dobrymi warunkami hydrologicznymi i wiatrowymi. Na drugim biegunie Bruksela wskazuje Grecję i Polskę, czyli kraje, które szczególnie odczuły rosnące koszty emisji CO2.

KE wylicza, że cena uprawnień do emisji CO2 wzrosła w drugim kwartale do średniego poziomu 25,44 EUR za tonę i była o 75 proc. wyższa niż w analogicznym kwartale ubiegłego roku.

Najwyższą średnią cenę za drugi kwartał br. odnotowano w Grecji (65,5 EUR/MWh), następnie na Malcie (63,9 EUR/MWh) i w Polsce (56,4 EUR/MWh).

Polska była również na trzecim miejscu pod względem największego wzrostu cen hurtowych w ujęciu rok do roku. Najbardziej ceny wzrosły w Bułgarii (22 proc.) i Grecji (17 proc.), a w przypadku naszego kraju wzrost wyniósł 14 proc.

W efekcie cena energii na polskim rynku hurtowym była wyższa niż we wszystkich krajach naszego regionu. Najniższe ceny wśród sąsiadów z UE mieli Niemcy (35,7 EUR/MWh), następnie Czesi (36,6 EUR/MWh), Słowacy (37,2 EUR/MWh), a na Litwie średnia wyniosła 44,1 EUR/MWh.

KE podkreśla, że podczas czerwcowych upałów w naszym kraju cena energii w hurcie kilkukrotnie przebiła poziom 70 EUR/MWh. - Wpływ upałów został zrównoważony dzięki zwiększeniu importu z Czech i Niemiec, rosnącej generacji z fotowoltaiki i uruchomieniu nowych bloków węglowych w Opolu - czytamy na temat czerwcowych wydarzeń w polskim systemie elektroenergetycznym.

Hurtowe ceny energii w 2 kw. 2019 r. Dane w euro/MWh. Źródło: Komisja Europejska.

Kraje z najwyższymi cenami energii w hurcie nie znalazły się jednak w drugim kwartale br. w czołówce jeśli chodzi o wysokość cen dla odbiorców końcowych.

W przypadku odbiorców przemysłowych najwyższe ceny mieli Niemcy (180 EUR/MWh), Włosi i Brytyjczycy - po 174 EUR/MWh, Irlandczycy (168 EUR/MWh) oraz Belgowie (157 EUR/MWh) - nie licząc cen na niemającym połączeń transgranicznych Cyprze.

Najniższe ceny dla przemysłu w drugim kwartale mieli w Unii Europejskiej Szwedzi i Finowie - odpowiednio 80 EUR/MWh i 93 EUR/MWh.

Z kolei najbardziej energochłonne firmy płaciły za energię najwięcej w Wielkiej Brytanii (130 EUR/MWh), a najmniej ci odbiorcy płacili na Słowacji, w Irlandii, Niemczech i Luksemburgu - po około 37 EUR/MWh.

Niemcy posiadający wyjątkowo niskie ceny dla przemysłu energochłonnego przerzucają część kosztów dopłat do energii odnawialnej czy kogeneracji na rachunki gospodarstw domowych, stąd, a także z powodu wyższych podatków - najwyższa w Europie cena energii w niemieckie "taryfie G", wynosząca około 310 EUR/MWh.

Poza Niemcami największe koszty energii w drugim kwartale na terenie Unii Europejskiej ponosiły gospodarstwa domowe w Belgii (300 EUR/MWh) oraz Danii (295 EUR/MWh), gdzie płacono niemal 3 razy więcej niż w Bułgarii (100,5 EUR/MWh), czyli w kraju z najtańszą energią dla gospodarstw domowych w całej UE.

Polska - mimo wysokich cen energii na rynku hurtowym - w drugim kwartale miała relatywnie niskie ceny energii dla gospodarstw domowych, wynoszące wraz ze wszystkimi podatkami przeciętnie około 131,6 EUR/MWh.

Więcej wśród naszych sąsiadów, nie licząc Niemców, płaciły jeszcze gospodarstwa domowe w Czechach (175,1 EUR/MWh) i na Słowacji (157,2 EUR/MWh), natomiast mniej płacili Litwini (126 EUR/MWh).

Niższe koszty energii, wliczając wszystkie opłaty i podatki, w Unii Europejskiej ponosiły jeszcze w drugim kwartale gospodarstwa domowe na Węgrzech (111,8 EUR/MWh), natomiast niewiele wyższe od kosztów w Polsce były koszty w Estonii (133 EUR/MWh), Chorwacji (133,5 EUR/MWh) i Rumunii (136,5 EUR/MWh).

Ceny energii z wszystkimi opłatami i podatkami dla gospodartw domowych w 2 kw. 2019 r. Dane w eurocentach/kWh. Źródło: Komisja Europejska.